#5-Stehr-Green(Dania/Szwecja)

„Autyzm a szczepionki zawierające tiomersal: brak spójnego dowodu na związek” American Journal of Preventive Medicine, Paul Stehr-Green i wsp., 2003

Dokument źródłowy

“Autism and Thimerosal-Containing Vaccines: Lack of Consistent Evidence for an Association”

Intencja badania

Zbadanie hipotezy związku między tiomersalem a autyzmem na podstawie porównania występowalności i zachorowalności na autyzm na podstawie danych z Kalifornii, Szwecji i Danii dla lat 1983 – 2000?

Podstawowe informacje

Badanie weryfikowało dane epidemiologiczne z Kalifornii, Szwecji i Danii.

  • Kalifornia: autorzy bazują na danych występowalności autyzmu dla lat 1987 – 1998 (autorstwa organizacji SafeMinds propagującej szczepienia bez tiomersalu) w porównaniu do średniej skumulowanej ilości tiomersalu zawartego w szczepionkach, zaprezentowanych w 2001 roku podczas sesji komitetu zajmującego się bezpieczeństwem szczepień (Institute of Medicine – Immunization Safety Review Committee)
  • Dania: autorzy bazują na danych występowalności autyzmu dla lat 1983 – 2000 na podstawie duńskiego Centralnego Rejestru Psychiatrycznego (Psychiatric Central Research Register). Autorzy wymieniają czynniki, które mogły wpłynąć na wynik ich badania: brak 20% przypadków autyzmu z dużej kliniki w Kopenhadze, niekompletne dane do 1995 roku – brak dzieci leczonych poza ośrodkami psychiatrycznymi (brakuje 80% dzieci autystycznych leczonych poza ośrodkami psychiatrycznymi, tak zwani „outpatients”), zmiana kryteriów diagnozowania autyzmu z klasyfikacji wg. ICD-8 na ICD-10, zwiększona świadomość lekarzy o obowiązku zgłaszania zachorowań.

“Prior to 1992, the data in the national register did not include cases diagnosed in one large clinic in Copenhagen (which accounts for approximately 20% of cases occurring nationwide). Prior to 1995, the autism cases reported to the national register reflected only cases diagnosed in inpatient settings. In 1993, when Denmark switched from coding health outcomes using ICD-8 codes to ICD-10 codes, nationwide training seminars for clinicians on the New coding scheme may have stimulated reporting of autism cases (as well as other health outcomes).”

  • Szwecja: Dane zebrane na poziomie krajowym, zawierające przypadki autyzmu dla dzieci wymagających leczenia w ośrodkach psychiatrycznych (inpatients) w wieku 2 -10 lat z lat 1987 – 1999. Autorzy wymieniają czynniki, które mogły wpłynąć na wynik ich badania: niekompletne dane – brak dzieci leczonych poza ośrodkami psychiatrycznymi (np. w Danii według różnych publikacji 80% – 90%przypadków leczonych było poza ośrodkami psychiatrycznymi), zmiana kryteriów diagnozowania autyzmu z klasyfikacji wg. ICD-8 na ICD-10, zwiększona świadomość lekarzy o obowiązku zgłaszania zachorowań.

„Similarly, the data examined from Sweden reflected only cases diagnosed in inpatient settings, for which the data are readily available. Thus, changes over time in the rates of diagnosis of autism-like disorders in inpatient versus outpatient settings may have affected the ascertainment of cases.”

Wynik/Wnioski autorów

  • Według autorów we wszystkich trzech krajach występowalność i zachorowalność na autyzm zaczęła wzrastać w latach 1985 – 1989, wskaźniki wzrostu zwielokrotniły się we wczesnych latach 90-tych.
  • W odróżnieniu do sytuacji w Kalifornii, gdzie uśredniona ilość tiomersalu zwiększała się przez lata 90-te. Ekspozycja na tiomersal w Szwecji i Danii – niska w latach 1970-1980 – była zmniejszana w późnych latach 80-tych, a we wczesnych latach 90-tych wyeliminowano tiomersal. Istniejące dane, włączając dane ekologiczne zaprezentowane w tym badaniu, nie są spójne z hipotezą, że zwiększona ekspozycja na tiomersal ze szczepionek jest przyczyną pozornego wzrostu przypadku autyzmu wśród dzieci obserwowanego na całym świecie

“In all three countries, the incidence and prevalence of autism-like disorders began to rise in the 1985–1989 period, and the rate of increase accelerated in the early 1990s. However, in contrast to the situation in the United States, where the average Thimerosal dose from vaccines increased throughout the 1990s, Thimerosal exposures from vaccines in both Sweden and Denmark—already low throughout the 1970s and 1980s—began to decrease in the late 1980s and were eliminated in the early 1990s. The body of existing data, including the ecologic data presented herein, is not consistent with the hypothesis that increased exposure to Thimerosal-containing vaccines is responsible for the apparent increase in the rates of autism in young children being observed worldwide.”

  • Autorzy dodają w części „dyskusja”, że nie weryfikowali innych aspektów hipotezy związku tiomersalu a autyzmu, takich jak wiek dziecka podczas ekspozycji na tiomersal i/lub pierwsze oznaki autyzmu, roli genetycznej predyspozycji, innych możliwych czynników:

„(…) we were unable to investigate other aspects of this alleged association (e.g., the specific timing of exposure and/or the onset of autism, the existence/nature of a lag time between exposure and disease onset, or the role of genetic predisposition or other co-factors) or the potential influence of confounding factors.”

Podsumowanie własne

  • Liczne czynniki (wskazane przez autorów) dyskwalifikują te badania jako wiarygodne źródło informacji.
  • Badanie zlecone przez amerykańską Agencję do Zapobiegania i Kontrolowania Chorób (CDC), która przez ponad 50 lat nakazywała używanie szczepionek z tiomersalem bez jakiejkolwiek naukowej weryfikacj wpływu i neutralności tiomersalu na zdrowie noworodków/dzieci.
  • Kraje skandynawskie znane są ze swojej opiekuńczości i dobrze zorganizowanej służby zdrowia. Zdecydowały się wycofać tiomersal ze szczepionek na około 10 lat przed rozpoczęciem w USA pierwszych badań na temat „bezpieczeństwa” tiomersalu.

Krytyczne spostrzeżenia

  • Zarówno dane z populacji duńskiej jak i szwedzkiej są niekompletne i zawierają zaznaczone przez autorów czynniki dyskwalifikujące to badanie jako argument w dyskusji tiomersal a autyzm. To badanie zawiera te same dyskwalifikujące czynniki zidentyfikowane w badaniu #4-Madsen(Dania). Również autorzy Stehr i Green wskazują w swojej pracy, że wymienione czynniki mogły wpłynąć na porównywalność danych w okresie badania jak i pośród tych trzech krajów:

“(…) changes over time in the rates of diagnosis of autism-like disorders in inpatient versus outpatient settings may have affected the ascertainment of cases, and differences in the distribution of the setting in which diagnoses have occurred may have affected the comparability of these results over time and among these three countries.”

  • Mark Blaxil (SafeMinds), autor analizowanych statystyk występowalności autyzmu w Kalifornii skrytykował użycie jego danych jako reprezentatywnych dla Kalifornii i użycie ich do wyciągania wniosków o zależności tiomersal/autyzm w Kalifornii. Mark Blaxill wskazał również wiele słabych punktów pracy Stehr-Green w swojej odpowiedzi do publikacji Stehr-Green.
  • Zarówno w okresie badanym jak i obecnym zachorowalność na autyzm wśród amerykańskich dzieci jest kilkakrotnie większa niż w Szwecji czy Danii. Łączne wnioskowanie o hipotezie tiomersal/autyzm na podstawie tak różnych sytuacji jest błędem, a tak duże różnice powinny być przedmiotem zainteresowania autorów.
  • Autorzy nie publikują danych na temat podtypów autyzmu w analizowanym kraju. Według klasyfikacji ICD-9 lub ICD-10 rozróżnia się wiele podtypów autyzmu, które można podzielić na „lżejsze” np. F84.5 syndrom Aspergera lub „cięższe” np. F84.0 autyzm dziecięcy. Publikowanie wniosku o braku związku dla wszystkich podtypów autyzmu bez szczegółowego przedstawienia podtypów autyzmu w analizowanych danych jest podejściem nienaukowym.
  • Badanie sponsorowane przez amerykańską Agencję do Zapobiegania i Kontrolowania Chorób (CDC), wspierane przez szwedzki odpowiednik amerykańskiego CDC, jak i producenta szczepionek Danish Statens Serum Institut

„Financial support for the compilation of the data used in this investigation and the preparation of this report was provided by the National Immunization Program, Centers for Disease Control and Prevention. We are grateful to Victoria Romanus of the Swedish Institute for Infectious Disease Control, Ingrid Trolin of the Swedish Medical Products Agency, Anne-Marie Plesner and Peter Andersen of the Danish Statens Serum Institut, and Roger Bernier and Susan Chu of the Centers for Disease Control and Prevention for their contributions in the design and conduct of this investigation, and in the preparation and review of this manuscript.”

  • Warto zwrócić uwagę na bardzo ciekawą prezentację o temacie tiomersal a autyzm przedstawioną przez organizację SafeMinds (promującą szczepienia bez tiomersalu) „Something is rotten in Denmark” wskazującą powiązania i ścisłą współpracę wszystkich autorów badań przeprowadzonych na populacji duńskiej oraz innych badaczy z duńskim producentem szczepionek Statens Serum Institut (wizualizacja tych powiązań m.in. na slajdach 7 i 8).